کد مطلب:347 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:389
مکان نمازگزار
مكان نمازگزار چند شرط دارد: شرط اول: آنكه مباح باشد.
866 كسی كه در ملك غصبی نماز می خواند، اگر چه روی فرش و تخت و مانند اینها باشد، نمازش باطل است. ولی نماز خواندن در زیر سقف غصبی و خیمه غصبی، مانعی ندارد.
867 نماز خواندن در ملكی كه منفعت آن مال دیگری است بدون اجازه كسی كه منفعت ملك مال او می باشد باطل است مثلا در خانه اجاره ای اگر صاحب خانه یا دیگری بدون اجازه كسی كه آن خانه را اجاره كرده نماز بخواند نمازش باطل است و همچنین است اگر در ملكی كه دیگری در آن حق دارد نماز بخواند مثلا اگر میت وصیت كرده باشد كه ثلث مال او را به مصرفی برسانند تا وقتی ثلث را جدا نكنند نمی شود در ملك او نماز خواند.
868 كسی كه در مسجد نشسته، اگر دیگری جای او را غصب كند و در آنجا نماز بخواند، بنابر احتیاط واجب باید دوباره نمازش را در محل دیگری بخواند.
869 اگر در جایی كه نمی داند غصبی است، نماز بخواند و بعد از نماز بفهمد، یا در جایی كه غصبی بودن آن را فراموش كرده، نماز بخواند، و بعد از نماز یادش بیاید، نماز او صحیح است. مگر آنكه خودش غصب كرده باشد، كه در این صورت به احتیاط واجب، نمازش باطل است.
870 اگر بداند جایی غصبی است ولی نداند كه در جای غصبی نماز باطل است، و در آنجا نماز بخواند، نماز او باطل است.
871 كسی كه ناچار است نماز واجب را سواره بخواند، چنانچه حیوان سواری یا زین آن غصبی باشد، نماز او باطل است و همچنین است اگر بخواهد سواره نماز مستحبی بخواند.
872 كسی كه در ملكی با دیگری شریك است اگر سهم او جدا نباشد، بدون اجازه شریكش نمی تواند در آن ملك تصرف كند، و نماز بخواند.
873 اگر با عین پولی كه خمس و زكات آن را نداده ملكی بخرد تصرف او در آن ملك حرام و نمازش هم در آن باطل است. و همچنین است اگر به ذمه بخرد و در موقع خریدن قصدش این باشد كه از مالی كه خمس یا زكاتش را نداده بدهد.
874 اگر صاحب ملك به زبان اجازه نماز خواندن بدهد و انسان بداند كه قلبا راضی نیست نماز خواندن در ملك او باطل است و اگر اجازه ندهد و انسان یقین كند كه قلبا راضی است نماز صحیح است.
875 تصرف در ملك میتی كه خمس یا زكات بدهكار است حرام و نماز در آن باطل است مگر آنكه بدهكاری او را بدهند یا بنا داشته باشند بدون مسامحه بپردازند.
876 تصرف در ملك میتی كه به مردم بدهكار است حرام، و نماز در آن باطل است. ولی تصرفات جزئی كه برای برداشتن میت معمول است، اشكال ندارد. و نیز اگر بدهكاری او كمتر از مالش باشد و ورثه هم تصمیم داشته باشند كه بدهی را بدهند، تصرفی كه غیر فروختن و از بین بردن مال باشد، اشكال ندارد.
877 اگر میت قرض نداشته باشد، ولی بعضی از ورثه او صغیر یا دیوانه یا غایب باشند، تصرف در ملك او حرام، و نماز در آن باطل است. ولی تصرفات جزئی كه برای برداشتن میت معمول است، اشكال ندارد.
878 نماز خواندن در مسافر خانه و حمام و مانند اینها كه برای واردین آماده است اشكال ندارد و اگر وثوق پیدا نشود كه صاحبش راضی است مشكل است ولی در غیر این قبیل جاها، در صورتی می شود نماز خواند كه مالك آن اجازه بدهد، یا حرفی بزند كه معلوم شود، برای نماز خواندن اذن داده است مثل اینكه به كسی اجازه دهد در ملك او بنشیند و بخوابد كه از اینها فهمیده می شود برای نماز خواندن هم اذن داده است.
879 در زمین بسیار وسیعی كه از ده دور و چراگاه حیوانات است، اگر چه صاحبانش راضی نباشند، نماز خواندن و نشستن و خوابیدن در آن اشكال ندارد. و در زمینهای زراعتی هم كه نزدیك ده است و دیوار ندارد، اگر چه در مالكین آنها صغیر و دیوانه باشد، نماز و عبور و تصرفات جزئی اشكال ندارد.ولی اگر یكی از صاحبانش ناراضی باشند، تصرف در آن حرام و نماز باطل است.
880 شرط دوم: مكان نمازگزار باید بی حركت باشد، و اگر به واسطه تنگی وقت یا جهت دیگر ناچار باشد در جایی كه حركت دارد مانند اتومبیل و كشتی و ترن نماز بخواند، به قدری كه ممكن است باید در حال حركت چیزی نخواند، و اگرآنها از قبله به طرف دیگر حركت كنند به طرف قبله برگردد.
881 نماز خواندن در اتومبیل و كشتی و ترن و مانند اینها، وقتی ایستاده اند،مانعی ندارد.
882 روی خرمن گندم و جو و مانند اینها، كه نمی شود بی حركت ماند، نماز باطل است.
883 در جایی كه به واسطه احتمال باد و باران و زیادی جمعیت و مانند اینها اطمینان ندارد كه بتواند نماز را تمام كند، اگر به امید تمام كردن شروع كند، اشكال ندارد. و اگر به مانعی برنخورد، نمازش صحیح است. و در جایی كه ماندن در آن نماز نخواند، ولی اگر خواند نماز باطل نیست. و همچنین روی چیزی كه ایستادن و نشستن روی آن حرام است، مثل فرشی كه اسم خدا بر آن نوشته شده، باید نماز نخواند، ولی اگر خواند، صحیح است.
شرط سوم: آنكه در جایی كه سقف آن كوتاه است و نمی تواند در آنجا راست بایستد، یا به اندازه ای كوچك است كه جای ركوع و سجود ندارد، نماز نخواند. و اگر ناچار شود كه در چنین جایی نماز بخواند، باید به قدری كه ممكن است قیام و ركوع و سجود را بجا آورد.
884 انسان باید رعایت ادب را بكند، و جلوتر از قبر پیغمبر و امام علیه السلام نماز نخواند. چنانچه نماز خواندن بی احترامی باشد، حرام است ولی نماز باطل نیست.
885 اگر در نمازی چیزی مانند دیوار بین او و قبر مطهر باشد كه بی احترامی نشود اشكال ندارد، ولی فاصله شدن صندوق شریف و ضریح و پارچه ای كه روی آن افتاده،كافی نیست.
شرط چهارم: آنكه مكان نمازگزار اگر نجس است به طوری تر نباشد كه رطوبت آن به بدن یا لباس او برسد، ولی جایی كه پیشانی را بر آن می گذارد اگر نجس باشد در صورتی كه خشك هم باشد، نماز باطل است، و احتیاط مستحب آن است كه مكان نمازگزار اصلا نجس نباشد.
886 بنابر احتیاط مستحب، باید زن عقب تر از مرد بایستد و جای سجده او ازجای ایستادن كمی عقب تر باشد.
887 اگر زن برابر مرد یا جلوتر بایستد، و با هم وارد نماز شوند، بهتر آن است كه نماز را دوباره بخوانند.
888 اگر بین مرد و زن، دیوار یا پرده یا چیز دیگری باشد، نمازشان صحیح است، و احتیاط مستحب هم در دوباره خواندن نیست.
شرط پنجم: آنكه جای پیشانی نمازگزار از جای زانوهای او، بیش ازچهار انگشت بسته پست تر یا بلندتر نباشد، و احتیاط واجب آن است كه از سرانگشتان پا هم بیشتر از این پست و بلند تر نباشد.
889 بودن مرد و زن نامحرم در جای خلوت، جایز نیست و احتیاط در نماز نخواندن در آنجا است. لیكن اگر خواند، نمازش باطل نیست.
890 نماز خواندن در جایی كه تار و مانند آن استعمال می كنند باطل نیست ولی گوش دادن به آنها حرام است.
891 در خانه كعبه و بر بام آن نماز واجب خواندن مكروه است ولی در حال ناچاری مانع ندارد.
892 خواندن نماز مستحب در خانه كعبه و بر بام آن اشكال ندارد. بلكه مستحب است در داخل خانه مقابل هر ركنی دو ركعت نماز بخوانند.
جاهایی كه نماز خواندن در آنها مستحب است
893 در شرع مقدس اسلام بسیار سفارش شده است كه نماز را در مسجد بخوانند. و بهتر از همه مسجدها مسجدالحرام است، و بعد از آن مسجد پیغمبر صلی الله علیه و آله و سلم، و بعد مسجد كوفه، و بعد از آن مسجد بیت المقدس، و بعد از مسجد بیت المقدس مسجد جامع هر شهر، و بعد از آن مسجد محله، و بعد از مسجد محله مسجد بازار است.
894 برای زنها نماز خواندن در خانه، بلكه در صندوقخانه و اطاق عقب بهتر است، ولی اگر بتوانند كاملا خود را از نامحرم حفظ كنند بهتر است در مسجد نماز بخوانند.
895 نماز در حرم امامان علیهم السلام مستحب، بلكه بهتر از مسجد است و نماز در حرم مطهر حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام برابر دویست هزار نماز است.
896 زیاد رفتن به مسجد و رفتن در مسجدی كه نمازگزار ندارد، مستحب است.و همسایه مسجد اگر عذری نداشته باشد، مكروه است در غیر مسجد نماز بخواند.
897 مستحب است انسان با كسی كه در مسجد حاضر نمی شود، غذا نخورد و در كارها با او مشورت نكند، و همسایه او نشود، و از او زن نگیرد و به او زن ندهد.
جاهایی كه نماز خواندن در آنها مكروه است
898 نماز خواندن در چند جا مكروه است و از آن جمله است: حمام، زمین نمكزار، مقابل انسان، مقابل دری كه باز است، در جاده و خیابان و كوچه اگر برای كسانی كه عبور می كنند زحمت نباشد. و چنانچه زحمت باشد حرام ولی نماز باطل نیست، مقابل آتش و چراغ، در آشپزخانه و هر كجا كه كوره آتش باشد،مقابل چاه و چاله ای كه محل بول باشد، روبروی عكس و مجسمه چیزی كه روح دارد،مگر آنكه روی آن پرده بكشند، در اطاقی كه جنب در آن باشد، در جایی كه عكس باشد اگر چه روبروی نمازگزار نباشد، مقابل قبر، روی قبر، بین دو قبر، در قبرستان.
899 كسی كه در محل عبور مردم نماز می خواند، یا كسی روبروی اوست، مستحب است جلوی خود چیزی بگذارد، و اگر چوب یا ریسمانی هم باشد كافی است.
احكام مسجد
900 نجس كردن زمین و سقف و بام و طرف داخل دیوار مسجد حرام است. و هر كس بفهمد كه نجس شده است، باید فورا نجاست آن را برطرف كند. و احتیاط واجب آن است كه طرف بیرون دیوار مسجد را هم نجس نكنند. و اگر نجس شود، نجاستش را برطرف نمایند، مگر آنكه واقف آن را جزو مسجد قرار نداده باشد.
901 اگر نتواند مسجد را تطهیر نماید، یا كمك لازم داشته باشد و پیدا نكند،تطهیر مسجد بر او واجب نیست. ولی اگر بی احترامی به مسجد باشد، بنابر احتیاط واجب باید به كسی كه می تواند تطهیر كند اطلاع دهد.
902 اگر جایی از مسجد نجس شود كه تطهیر آن بدون كندن یا خراب كردن ممكن نیست، باید آنجا را بكنند، یا اگر خرابی زیاد لازم نمی آید، خراب نمایند. و هزینه پركردن چاله و تعمیر خرابی بر كسی است كه مسجد را نجس كرده است و بر اشخاصی كه برای تطهیر مسجد جایی از آن را كندند یا قسمتی از آن را خراب نمودند،پر كردن جایی كه كنده اند و ساختن جایی كه خراب كرده اند، واجب نیست. ولی اگر آن كس كه نجس كرده بكند یا خراب كند، در صورت امكان باید پر كند و تعمیر نماید.
903 اگر مسجدی را غصب كنند و به جای آن خانه و مانند آن بسازند كه دیگر به آن مسجد نگویند، باز هم بنابر احتیاط واجب، نجس كردن آن حرام و تطهیر آن واجب است.
904 نجس كردن حرم امامان علیهم السلام، حرام است. و اگر یكی از آنها نجس شود، چنانچه نجس ماندن آن بی احترامی باشد، تطهیر آن واجب است. بلكه احتیاط واجب آن است كه اگر بی احترامی هم نباشد، آن را تطهیر كنند.
905 اگر حصیر مسجد نجس شود، بنابر احتیاط واجب باید آن را آب بكشند. ولی چنانچه به واسطه آب كشیدن خراب می شود و بریدن جای نجس بهتر است، باید آن را ببرند. و اگر كسی كه نجس كرده ببرد، باید خودش اصلاح كند.
906 بردن عین نجس مانند خون در مسجد اگر بی احترامی به مسجد باشد حرام است. و همچنین بردن چیزی كه نجس شده در صورتی كه بی احترامی به مسجد باشد حرام است.
907 اگر مسجد را برای روضه خوانی چادر بزنند و فرش كنند و سیاهی بكوبند و اسباب چای در آن ببرند، در صورتی كه این كارها به مسجد ضرر نرساند و مانع نماز خواندن نشود، اشكال ندارد.
908 بنابر احتیاط واجب مسجد را به طلا نباید زینت نمایند. و همچنین نباید صورت چیزهایی كه مثل انسان و حیوان روح دارد در مسجد نقش كنند، و نقاشی چیزهایی كه روح ندارد مثل گل و بوته، مكروه است.
909 اگر مسجد خراب هم شود، نمی توانند آن را بفروشند یا داخل ملك و جاده نمایند.
910 فروختن در و پنجره و چیزهایی دیگر مسجد حرام است، و اگر مسجد خراب شود، باید اینها را صرف تعمیر همان مسجد كنند، و چنانچه به درد آن مسجد نخورد باید در مسجد دیگر مصرف شود. ولی اگر به درد مسجدهای دیگر هم نخورد می توانند آن را بفروشند و پول آن را اگر ممكن است صرف تعمیر همان مسجد و گرنه صرف تعمیر مسجد دیگر نمایند.
911 ساختن مسجد و تعمیر مسجدی كه نزدیك به خرابی می باشد مستحب است. و اگر مسجد طوری خراب شود كه تعمیر آن ممكن نباشد، می توانند آن را خراب كنند و دوباره بسازند. بلكه می توانند مسجدی را كه خراب نشده برای احتیاج مردم خراب كنند و بزرگتر بسازند.
912 تمیز كردن مسجد و روشن كردن چراغ آن مستحب است. و كسی كه می خواهد مسجد برود، مستحب است خود را خوشبو كند و لباس پاكیزه و قیمتی بپوشد و ته كفش خود را وارسی كند كه نجاستی به آن نباشد. و موقع داخل شدن به مسجد اول پای راست و موقع بیرون آمدن اول پای چپ را بگذارد. همچنین مستحب است از همه زودتر به مسجد آید و از همه دیرتر از مسجد بیرون رود.
913 وقتی انسان وارد مسجد می شود، مستحب است دو ركعت نماز به قصد تحیت و احترام مسجد بخواند، و اگر نماز واجب یا مستحب دیگری هم بخواند كافی است.
914 خوابیدن در مسجد اگر انسان ناچار نباشد و صحبت كردن راجع به كارهای دنیا و مشغول صنعت شدن و خواندن شعری كه نصیحت و مانند آن نباشد، مكروه است. و نیز مكروه است آب دهان و بینی و اخلاط سینه را در مسجد بیندازد، و گمشده ای را طلب كند و صدای خود را بلند كند، ولی بلند كردن صدا برای اذان مانعی ندارد.
915 راه دادن بچه و دیوانه به مسجد مكروه است. و كسی كه پیاز و سیر و مانند اینها خورده كه بوی دهانش مردم را اذیت میكند، مكروه است به مسجد برود.
866 كسی كه در ملك غصبی نماز می خواند، اگر چه روی فرش و تخت و مانند اینها باشد، نمازش باطل است. ولی نماز خواندن در زیر سقف غصبی و خیمه غصبی، مانعی ندارد.
867 نماز خواندن در ملكی كه منفعت آن مال دیگری است بدون اجازه كسی كه منفعت ملك مال او می باشد باطل است مثلا در خانه اجاره ای اگر صاحب خانه یا دیگری بدون اجازه كسی كه آن خانه را اجاره كرده نماز بخواند نمازش باطل است و همچنین است اگر در ملكی كه دیگری در آن حق دارد نماز بخواند مثلا اگر میت وصیت كرده باشد كه ثلث مال او را به مصرفی برسانند تا وقتی ثلث را جدا نكنند نمی شود در ملك او نماز خواند.
868 كسی كه در مسجد نشسته، اگر دیگری جای او را غصب كند و در آنجا نماز بخواند، بنابر احتیاط واجب باید دوباره نمازش را در محل دیگری بخواند.
869 اگر در جایی كه نمی داند غصبی است، نماز بخواند و بعد از نماز بفهمد، یا در جایی كه غصبی بودن آن را فراموش كرده، نماز بخواند، و بعد از نماز یادش بیاید، نماز او صحیح است. مگر آنكه خودش غصب كرده باشد، كه در این صورت به احتیاط واجب، نمازش باطل است.
870 اگر بداند جایی غصبی است ولی نداند كه در جای غصبی نماز باطل است، و در آنجا نماز بخواند، نماز او باطل است.
871 كسی كه ناچار است نماز واجب را سواره بخواند، چنانچه حیوان سواری یا زین آن غصبی باشد، نماز او باطل است و همچنین است اگر بخواهد سواره نماز مستحبی بخواند.
872 كسی كه در ملكی با دیگری شریك است اگر سهم او جدا نباشد، بدون اجازه شریكش نمی تواند در آن ملك تصرف كند، و نماز بخواند.
873 اگر با عین پولی كه خمس و زكات آن را نداده ملكی بخرد تصرف او در آن ملك حرام و نمازش هم در آن باطل است. و همچنین است اگر به ذمه بخرد و در موقع خریدن قصدش این باشد كه از مالی كه خمس یا زكاتش را نداده بدهد.
874 اگر صاحب ملك به زبان اجازه نماز خواندن بدهد و انسان بداند كه قلبا راضی نیست نماز خواندن در ملك او باطل است و اگر اجازه ندهد و انسان یقین كند كه قلبا راضی است نماز صحیح است.
875 تصرف در ملك میتی كه خمس یا زكات بدهكار است حرام و نماز در آن باطل است مگر آنكه بدهكاری او را بدهند یا بنا داشته باشند بدون مسامحه بپردازند.
876 تصرف در ملك میتی كه به مردم بدهكار است حرام، و نماز در آن باطل است. ولی تصرفات جزئی كه برای برداشتن میت معمول است، اشكال ندارد. و نیز اگر بدهكاری او كمتر از مالش باشد و ورثه هم تصمیم داشته باشند كه بدهی را بدهند، تصرفی كه غیر فروختن و از بین بردن مال باشد، اشكال ندارد.
877 اگر میت قرض نداشته باشد، ولی بعضی از ورثه او صغیر یا دیوانه یا غایب باشند، تصرف در ملك او حرام، و نماز در آن باطل است. ولی تصرفات جزئی كه برای برداشتن میت معمول است، اشكال ندارد.
878 نماز خواندن در مسافر خانه و حمام و مانند اینها كه برای واردین آماده است اشكال ندارد و اگر وثوق پیدا نشود كه صاحبش راضی است مشكل است ولی در غیر این قبیل جاها، در صورتی می شود نماز خواند كه مالك آن اجازه بدهد، یا حرفی بزند كه معلوم شود، برای نماز خواندن اذن داده است مثل اینكه به كسی اجازه دهد در ملك او بنشیند و بخوابد كه از اینها فهمیده می شود برای نماز خواندن هم اذن داده است.
879 در زمین بسیار وسیعی كه از ده دور و چراگاه حیوانات است، اگر چه صاحبانش راضی نباشند، نماز خواندن و نشستن و خوابیدن در آن اشكال ندارد. و در زمینهای زراعتی هم كه نزدیك ده است و دیوار ندارد، اگر چه در مالكین آنها صغیر و دیوانه باشد، نماز و عبور و تصرفات جزئی اشكال ندارد.ولی اگر یكی از صاحبانش ناراضی باشند، تصرف در آن حرام و نماز باطل است.
880 شرط دوم: مكان نمازگزار باید بی حركت باشد، و اگر به واسطه تنگی وقت یا جهت دیگر ناچار باشد در جایی كه حركت دارد مانند اتومبیل و كشتی و ترن نماز بخواند، به قدری كه ممكن است باید در حال حركت چیزی نخواند، و اگرآنها از قبله به طرف دیگر حركت كنند به طرف قبله برگردد.
881 نماز خواندن در اتومبیل و كشتی و ترن و مانند اینها، وقتی ایستاده اند،مانعی ندارد.
882 روی خرمن گندم و جو و مانند اینها، كه نمی شود بی حركت ماند، نماز باطل است.
883 در جایی كه به واسطه احتمال باد و باران و زیادی جمعیت و مانند اینها اطمینان ندارد كه بتواند نماز را تمام كند، اگر به امید تمام كردن شروع كند، اشكال ندارد. و اگر به مانعی برنخورد، نمازش صحیح است. و در جایی كه ماندن در آن نماز نخواند، ولی اگر خواند نماز باطل نیست. و همچنین روی چیزی كه ایستادن و نشستن روی آن حرام است، مثل فرشی كه اسم خدا بر آن نوشته شده، باید نماز نخواند، ولی اگر خواند، صحیح است.
شرط سوم: آنكه در جایی كه سقف آن كوتاه است و نمی تواند در آنجا راست بایستد، یا به اندازه ای كوچك است كه جای ركوع و سجود ندارد، نماز نخواند. و اگر ناچار شود كه در چنین جایی نماز بخواند، باید به قدری كه ممكن است قیام و ركوع و سجود را بجا آورد.
884 انسان باید رعایت ادب را بكند، و جلوتر از قبر پیغمبر و امام علیه السلام نماز نخواند. چنانچه نماز خواندن بی احترامی باشد، حرام است ولی نماز باطل نیست.
885 اگر در نمازی چیزی مانند دیوار بین او و قبر مطهر باشد كه بی احترامی نشود اشكال ندارد، ولی فاصله شدن صندوق شریف و ضریح و پارچه ای كه روی آن افتاده،كافی نیست.
شرط چهارم: آنكه مكان نمازگزار اگر نجس است به طوری تر نباشد كه رطوبت آن به بدن یا لباس او برسد، ولی جایی كه پیشانی را بر آن می گذارد اگر نجس باشد در صورتی كه خشك هم باشد، نماز باطل است، و احتیاط مستحب آن است كه مكان نمازگزار اصلا نجس نباشد.
886 بنابر احتیاط مستحب، باید زن عقب تر از مرد بایستد و جای سجده او ازجای ایستادن كمی عقب تر باشد.
887 اگر زن برابر مرد یا جلوتر بایستد، و با هم وارد نماز شوند، بهتر آن است كه نماز را دوباره بخوانند.
888 اگر بین مرد و زن، دیوار یا پرده یا چیز دیگری باشد، نمازشان صحیح است، و احتیاط مستحب هم در دوباره خواندن نیست.
شرط پنجم: آنكه جای پیشانی نمازگزار از جای زانوهای او، بیش ازچهار انگشت بسته پست تر یا بلندتر نباشد، و احتیاط واجب آن است كه از سرانگشتان پا هم بیشتر از این پست و بلند تر نباشد.
889 بودن مرد و زن نامحرم در جای خلوت، جایز نیست و احتیاط در نماز نخواندن در آنجا است. لیكن اگر خواند، نمازش باطل نیست.
890 نماز خواندن در جایی كه تار و مانند آن استعمال می كنند باطل نیست ولی گوش دادن به آنها حرام است.
891 در خانه كعبه و بر بام آن نماز واجب خواندن مكروه است ولی در حال ناچاری مانع ندارد.
892 خواندن نماز مستحب در خانه كعبه و بر بام آن اشكال ندارد. بلكه مستحب است در داخل خانه مقابل هر ركنی دو ركعت نماز بخوانند.
جاهایی كه نماز خواندن در آنها مستحب است
893 در شرع مقدس اسلام بسیار سفارش شده است كه نماز را در مسجد بخوانند. و بهتر از همه مسجدها مسجدالحرام است، و بعد از آن مسجد پیغمبر صلی الله علیه و آله و سلم، و بعد مسجد كوفه، و بعد از آن مسجد بیت المقدس، و بعد از مسجد بیت المقدس مسجد جامع هر شهر، و بعد از آن مسجد محله، و بعد از مسجد محله مسجد بازار است.
894 برای زنها نماز خواندن در خانه، بلكه در صندوقخانه و اطاق عقب بهتر است، ولی اگر بتوانند كاملا خود را از نامحرم حفظ كنند بهتر است در مسجد نماز بخوانند.
895 نماز در حرم امامان علیهم السلام مستحب، بلكه بهتر از مسجد است و نماز در حرم مطهر حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام برابر دویست هزار نماز است.
896 زیاد رفتن به مسجد و رفتن در مسجدی كه نمازگزار ندارد، مستحب است.و همسایه مسجد اگر عذری نداشته باشد، مكروه است در غیر مسجد نماز بخواند.
897 مستحب است انسان با كسی كه در مسجد حاضر نمی شود، غذا نخورد و در كارها با او مشورت نكند، و همسایه او نشود، و از او زن نگیرد و به او زن ندهد.
جاهایی كه نماز خواندن در آنها مكروه است
898 نماز خواندن در چند جا مكروه است و از آن جمله است: حمام، زمین نمكزار، مقابل انسان، مقابل دری كه باز است، در جاده و خیابان و كوچه اگر برای كسانی كه عبور می كنند زحمت نباشد. و چنانچه زحمت باشد حرام ولی نماز باطل نیست، مقابل آتش و چراغ، در آشپزخانه و هر كجا كه كوره آتش باشد،مقابل چاه و چاله ای كه محل بول باشد، روبروی عكس و مجسمه چیزی كه روح دارد،مگر آنكه روی آن پرده بكشند، در اطاقی كه جنب در آن باشد، در جایی كه عكس باشد اگر چه روبروی نمازگزار نباشد، مقابل قبر، روی قبر، بین دو قبر، در قبرستان.
899 كسی كه در محل عبور مردم نماز می خواند، یا كسی روبروی اوست، مستحب است جلوی خود چیزی بگذارد، و اگر چوب یا ریسمانی هم باشد كافی است.
احكام مسجد
900 نجس كردن زمین و سقف و بام و طرف داخل دیوار مسجد حرام است. و هر كس بفهمد كه نجس شده است، باید فورا نجاست آن را برطرف كند. و احتیاط واجب آن است كه طرف بیرون دیوار مسجد را هم نجس نكنند. و اگر نجس شود، نجاستش را برطرف نمایند، مگر آنكه واقف آن را جزو مسجد قرار نداده باشد.
901 اگر نتواند مسجد را تطهیر نماید، یا كمك لازم داشته باشد و پیدا نكند،تطهیر مسجد بر او واجب نیست. ولی اگر بی احترامی به مسجد باشد، بنابر احتیاط واجب باید به كسی كه می تواند تطهیر كند اطلاع دهد.
902 اگر جایی از مسجد نجس شود كه تطهیر آن بدون كندن یا خراب كردن ممكن نیست، باید آنجا را بكنند، یا اگر خرابی زیاد لازم نمی آید، خراب نمایند. و هزینه پركردن چاله و تعمیر خرابی بر كسی است كه مسجد را نجس كرده است و بر اشخاصی كه برای تطهیر مسجد جایی از آن را كندند یا قسمتی از آن را خراب نمودند،پر كردن جایی كه كنده اند و ساختن جایی كه خراب كرده اند، واجب نیست. ولی اگر آن كس كه نجس كرده بكند یا خراب كند، در صورت امكان باید پر كند و تعمیر نماید.
903 اگر مسجدی را غصب كنند و به جای آن خانه و مانند آن بسازند كه دیگر به آن مسجد نگویند، باز هم بنابر احتیاط واجب، نجس كردن آن حرام و تطهیر آن واجب است.
904 نجس كردن حرم امامان علیهم السلام، حرام است. و اگر یكی از آنها نجس شود، چنانچه نجس ماندن آن بی احترامی باشد، تطهیر آن واجب است. بلكه احتیاط واجب آن است كه اگر بی احترامی هم نباشد، آن را تطهیر كنند.
905 اگر حصیر مسجد نجس شود، بنابر احتیاط واجب باید آن را آب بكشند. ولی چنانچه به واسطه آب كشیدن خراب می شود و بریدن جای نجس بهتر است، باید آن را ببرند. و اگر كسی كه نجس كرده ببرد، باید خودش اصلاح كند.
906 بردن عین نجس مانند خون در مسجد اگر بی احترامی به مسجد باشد حرام است. و همچنین بردن چیزی كه نجس شده در صورتی كه بی احترامی به مسجد باشد حرام است.
907 اگر مسجد را برای روضه خوانی چادر بزنند و فرش كنند و سیاهی بكوبند و اسباب چای در آن ببرند، در صورتی كه این كارها به مسجد ضرر نرساند و مانع نماز خواندن نشود، اشكال ندارد.
908 بنابر احتیاط واجب مسجد را به طلا نباید زینت نمایند. و همچنین نباید صورت چیزهایی كه مثل انسان و حیوان روح دارد در مسجد نقش كنند، و نقاشی چیزهایی كه روح ندارد مثل گل و بوته، مكروه است.
909 اگر مسجد خراب هم شود، نمی توانند آن را بفروشند یا داخل ملك و جاده نمایند.
910 فروختن در و پنجره و چیزهایی دیگر مسجد حرام است، و اگر مسجد خراب شود، باید اینها را صرف تعمیر همان مسجد كنند، و چنانچه به درد آن مسجد نخورد باید در مسجد دیگر مصرف شود. ولی اگر به درد مسجدهای دیگر هم نخورد می توانند آن را بفروشند و پول آن را اگر ممكن است صرف تعمیر همان مسجد و گرنه صرف تعمیر مسجد دیگر نمایند.
911 ساختن مسجد و تعمیر مسجدی كه نزدیك به خرابی می باشد مستحب است. و اگر مسجد طوری خراب شود كه تعمیر آن ممكن نباشد، می توانند آن را خراب كنند و دوباره بسازند. بلكه می توانند مسجدی را كه خراب نشده برای احتیاج مردم خراب كنند و بزرگتر بسازند.
912 تمیز كردن مسجد و روشن كردن چراغ آن مستحب است. و كسی كه می خواهد مسجد برود، مستحب است خود را خوشبو كند و لباس پاكیزه و قیمتی بپوشد و ته كفش خود را وارسی كند كه نجاستی به آن نباشد. و موقع داخل شدن به مسجد اول پای راست و موقع بیرون آمدن اول پای چپ را بگذارد. همچنین مستحب است از همه زودتر به مسجد آید و از همه دیرتر از مسجد بیرون رود.
913 وقتی انسان وارد مسجد می شود، مستحب است دو ركعت نماز به قصد تحیت و احترام مسجد بخواند، و اگر نماز واجب یا مستحب دیگری هم بخواند كافی است.
914 خوابیدن در مسجد اگر انسان ناچار نباشد و صحبت كردن راجع به كارهای دنیا و مشغول صنعت شدن و خواندن شعری كه نصیحت و مانند آن نباشد، مكروه است. و نیز مكروه است آب دهان و بینی و اخلاط سینه را در مسجد بیندازد، و گمشده ای را طلب كند و صدای خود را بلند كند، ولی بلند كردن صدا برای اذان مانعی ندارد.
915 راه دادن بچه و دیوانه به مسجد مكروه است. و كسی كه پیاز و سیر و مانند اینها خورده كه بوی دهانش مردم را اذیت میكند، مكروه است به مسجد برود.